Trending
विमा हा आर्थिक सुरक्षिततेचा एक महत्त्वाचा आधार आहे. आरोग्य, जीवन, वाहन किंवा मालमत्तेसाठी विमा घेणे म्हणजे भविष्यातील अनिश्चिततेला तोंड देण्यासाठी एक महत्त्वाचे पाऊल आहे. मात्र, अनेक वेळा लोक विमा घेताना महत्त्वाच्या बाबींकडे दुर्लक्ष करतात आणि नंतर अडचणींचा सामना करावा लागतो. योग्य माहितीशिवाय घेतलेला विमा भविष्यात फसवणूक किंवा अडचणींना आमंत्रण देऊ शकतो. म्हणूनच, विमा खरेदी करण्यापूर्वी योग्य खबरदारी घेणे अत्यंत गरजेचे आहे.
विमा घेताना पॉलिसीच्या अटी-शर्ती समजून घेणे, विमा कंपनीच्या विश्वासार्हतेची खात्री करणे आणि आपल्या गरजेनुसार योग्य प्रकारचा विमा निवडणे हे महत्त्वाचे आहे. बऱ्याच वेळा आकर्षक जाहिरातींना भुलून ग्राहक चुकीचे निर्णय घेतात, जे नंतर नुकसानदायक ठरू शकतात. त्यामुळे विमा घेताना बारकाईने तपासणी करणे आणि आवश्यक पूर्वतयारी करणे आवश्यक आहे. या लेखात, विमा घेताना कोणत्या महत्त्वाच्या खबरदारी घ्याव्यात, कोणत्या गोष्टी तपासाव्यात आणि योग्य विमा निवडण्यासाठी कोणती पावले उचलावीत याबाबत चर्चा करणार आहोत.
विमा म्हणजे आर्थिक सुरक्षेचा एक महत्त्वाचा उपाय आहे, जो अचानक उद्भवणाऱ्या जोखमींवर संरक्षण पुरवतो. विमा कंपनी आणि विमाधारक यांच्यातील करारानुसार, विमाधारक ठरावीक हप्ते (प्रेमियम) भरतो, आणि नुकसान किंवा अनिश्चित प्रसंग आल्यास विमा कंपनी त्याची भरपाई करते.
विमा विविध गरजांनुसार अनेक प्रकारांमध्ये विभागला जातो:
अनेक वेळा लोक त्यांच्या गरजेनुसार योग्य विमा निवडत नाहीत. उदाहरणार्थ, केवळ टॅक्स सेव्हिंगसाठी (कर बचत) लोक जीवन विमा घेतात, पण त्यांच्या कुटुंबाला जर पुरेसे संरक्षण हवे असेल तर टर्म इन्शुरन्स हा अधिक चांगला पर्याय ठरू शकतो. तसेच, काही लोक आरोग्य विमा न घेता केवळ अपघात विम्यावर अवलंबून राहतात, ज्यामुळे गंभीर आजाराच्या वेळी आर्थिक संकट येऊ शकते.
बऱ्याच वेळा ग्राहक विमा कंपनीच्या जाहिरातींवर किंवा एजंटच्या सांगण्यावर विसंबून राहतात आणि पॉलिसीची संपूर्ण माहिती घेत नाहीत. त्यामुळे, नंतर क्लेम करताना त्यांना समजते की काही बाबी त्यांच्या पॉलिसीमध्ये कव्हरच होत नाहीत. उदाहरणार्थ, काही आरोग्य विमा पॉलिसींमध्ये वेटिंग पिरियड (waiting period) असतो, ज्यामुळे काही ठराविक आजारांसाठी कव्हरेज लगेच मिळत नाही.
विमा एजंट हे अनेकदा त्यांच्या कमिशनसाठी पॉलिसी विकतात, त्यामुळे काही वेळा ते ग्राहकांना पूर्ण सत्य सांगत नाहीत किंवा फायदेशीर पर्याय सांगत नाहीत. काही एजंट फक्त विक्रीसाठी आकर्षक शब्द वापरतात, पण त्यामागील धोके सांगत नाहीत. त्यामुळे, पूर्ण माहिती न घेताच निर्णय घेतल्यास भविष्यात नुकसान होऊ शकते.
काही लोक विमा निवडताना फक्त कमी प्रीमियम असलेल्या योजना पाहतात, पण त्यामध्ये कव्हरेज मर्यादित असते. उदाहरणार्थ, काही आरोग्य विमा पॉलिसी अतिशय कमी प्रीमियममध्ये मिळतात, पण त्यामध्ये हॉस्पिटलायझेशनचे (hospitalization) महत्त्वाचे खर्च कव्हर होत नाहीत किंवा सह-भरणा (co-payment) जास्त असतो. अशा परिस्थितीत, प्रत्यक्षात क्लेम करताना मोठी रक्कम ग्राहकालाच भरावी लागते.
विमा घेतल्यानंतर त्याचे नूतनीकरण (renewal) वेळेवर करणे गरजेचे आहे. अनेक वेळा लोक विम्याचा हप्ता भरायला विसरतात किंवा नूतनीकरणाची प्रक्रिया लांबणीवर टाकतात. परिणामी, पॉलिसीचा कालावधी संपतो आणि अचानक काही घटना घडल्यास विमा कंपनी जबाबदारी घेत नाही. विशेषतः आरोग्य विम्यामध्ये जर पॉलिसी लॅप्स झाली, तर नव्याने घेताना वयोमानानुसार प्रीमियम वाढतो किंवा काही आजार कव्हर केले जात नाहीत.
विमा घेताना सर्वप्रथम आपली गरज आणि आर्थिक परिस्थिती लक्षात घेणे आवश्यक आहे. उदाहरणार्थ, जर तुम्हाला कुटुंबासाठी आर्थिक सुरक्षितता हवी असेल तर जीवन विमा (Life Insurance) योग्य ठरेल, तर आरोग्यविषयक खर्च नियंत्रणात ठेवण्यासाठी आरोग्य विमा (Health Insurance) आवश्यक आहे. वाहनासंबंधी जोखीम कमी करण्यासाठी वाहन विमा (Motor Insurance) आणि मालमत्तेचे संरक्षण करण्यासाठी गृह विमा (Home Insurance) निवडावा लागतो. या गरजेनुसार विम्याचा योग्य प्रकार निवडणे महत्त्वाचे आहे, अन्यथा चुकीचा विमा घेतल्यास अपेक्षित लाभ मिळणार नाही.
विमा घेताना कंपनीची विश्वासार्हता तपासणे अत्यंत आवश्यक आहे. भारतात IRDAI (भारतीय विमा नियामक आणि विकास प्राधिकरण) ही संस्था विमा कंपन्यांचे नियमन करते. म्हणूनच, विमा घेण्यापूर्वी संबंधित कंपनी IRDAI मान्यता प्राप्त आहे का?, हे पाहणे महत्त्वाचे आहे. तसेच, कंपनीचा क्लेम सेटलमेंट रेशो (Claim Settlement Ratio) तपासा तो जितका जास्त असेल, तितकी कंपनीच्या क्लेम मंजुरीसंबंधीची विश्वासार्हता जास्त असेल.
3. विविध कंपन्यांच्या पॉलिसींची तुलना करा
सर्व विमा कंपन्या वेगवेगळ्या प्रकारच्या योजना ऑफर करतात, त्यामुळे एकाच कंपनीची पॉलिसी घेण्यापेक्षा वेगवेगळ्या कंपन्यांच्या योजना तपासून पाहणे महत्त्वाचे आहे. प्रीमियम रक्कम, कव्हरेज मर्यादा, वगळलेले आजार (exclusions), आणि अतिरिक्त लाभ या सर्व गोष्टींची तुलना करूनच निर्णय घ्या. विमा कंपन्यांच्या वेबसाइट्सवर जाऊन त्यांची ऑफर तपासा किंवा PolicyBazaar, Coverfox यांसारख्या ऑनलाइन विमा पोर्टल्सचा उपयोग करा.
आजकाल अनेक विमा पोर्टल्स ग्राहकांसाठी विविध योजना आणि त्यांचे फायदे-तोटे स्पष्ट करून सांगतात. तसेच, ग्राहकांनी दिलेली पुनरावलोकने (reviews) वाचून त्या पॉलिसीबाबतची वस्तुस्थिती समजू शकते. जर कोणत्याही पॉलिसीबाबत वारंवार तक्रारी येत असतील, तर ती घेणे टाळा. Google Reviews, MouthShut, आणि IRDAI च्या अधिकृत वेबसाइटवरील तक्रारी तपासून पाहा.
कधीकधी विमा पॉलिसीची तांत्रिक माहिती समजून घेणे कठीण होते. अशा वेळी तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे फायद्याचे ठरते. विमा सल्लागार किंवा आर्थिक तज्ज्ञ तुमच्या गरजेनुसार योग्य विमा प्रकार निवडण्यास मदत करू शकतात. मात्र, कोणताही सल्ला घेताना त्या व्यक्तीचा विश्वासार्हता तपासून पाहा.
अनेक लोक विमा घेण्याच्या घाईत पॉलिसीच्या अटी आणि नियम वाचत नाहीत, जे नंतर नुकसानदायक ठरू शकते. विमा पॉलिसीमध्ये कव्हरेज (Coverage) म्हणजेच विमा कोणत्या परिस्थितीत काम करेल, वगळलेल्या बाबी (Exclusions) म्हणजेच कोणत्या घटनांसाठी विमा लागू होणार नाही, आणि वेटिंग पिरियड (Waiting Period) म्हणजेच किती काळानंतर विम्याचा लाभ घेता येईल, हे नीट समजून घेणे गरजेचे आहे. यामुळे भविष्यात कोणताही संभ्रम किंवा गैरसमज निर्माण होणार नाही.
विमा घेताना सर्व कागदपत्रे नीट तपासणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. विमा प्रस्तावपत्र, पॉलिसी दस्तऐवज, कंपनीकडून दिलेली अटी आणि शर्ती, क्लेमसाठी आवश्यक कागदपत्रे यांची सविस्तर माहिती मिळवावी. कोणत्याही महत्त्वाच्या कागदपत्रांची प्रत (copy) स्वतःकडे सुरक्षित ठेवावी, जेणेकरून भविष्यात क्लेम करताना अडचण येऊ नये. जर काही अटी स्पष्ट वाटत नसतील, तर विमा कंपनी किंवा एजंटकडून सविस्तर माहिती घेणे आवश्यक आहे.
विमा घेताना केवळ कमी प्रीमियम किंवा मोठे कव्हरेज यावरच भर देऊ नये, तर पॉलिसीच्या अटी-शर्ती, वगळलेल्या बाबी, आणि क्लेम प्रक्रियेची सविस्तर माहिती घेणे गरजेचे आहे. विमा हा आपल्या भविष्यातील आर्थिक सुरक्षेसाठी एक महत्त्वाचा निर्णय असतो, त्यामुळे घाईगडबडीत किंवा अर्धवट माहितीच्या आधारावर कोणतीही पॉलिसी घेणे टाळा. योग्य विमा निवडल्यास तो आपल्यासाठी आणि आपल्या कुटुंबासाठी एक सुरक्षित कवच ठरू शकतो.
योग्य विमा निवडीसाठी विविध कंपन्यांच्या योजना समजून घ्या, ग्राहक पुनरावलोकने वाचा, आणि गरज असल्यास आर्थिक तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या. विमा खरेदी ही केवळ एक औपचारिकता नसून, भविष्यातील संभाव्य आर्थिक संकटांपासून संरक्षण घेण्याचे महत्त्वाचे साधन आहे. योग्य विमा घेतल्यास तो तुमच्या आणि तुमच्या कुटुंबाच्या सुरक्षिततेसाठी एक मजबूत आधारस्तंभ ठरेल.
Adv. Abdul Mulla (Mob. No. 937 007 2022) is a seasoned legal professional with over 18 years of experience in advocacy, specializing in diverse areas of law, including Real Estate and Property Law, Matrimonial and Divorce Matters, Litigation and Dispute Resolution, and Will and Succession Planning. read more….
Copyright BlazeThemes. 2025
