Trending
इन्शुरन्स क्लेम यशस्वी होण्यासाठी नियम, प्रक्रिया आणि अटी समजून घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. या लेखात इन्शुरन्स क्लेम नाकारण्याची पाच मुख्य कारणे आणि त्यावर उपाय याविषयी माहिती दिली आहे. योग्य पद्धतीने क्लेम प्रक्रिया पार पाडण्यासाठी आवश्यक तज्ञ सल्ला, कागदपत्रांची पुर्तता आणि पॉलिसीच्या अटींचे पालन करणे गरजेचे आहे. त्यामुळे क्लेमसंबंधी संभाव्य समस्या टाळता येतील आणि आवश्यक वेळी इन्शुरन्सचा लाभ मिळवता येईल.
या लेखाचा उद्देश पॉलिसीधारकांना त्यांच्या हक्कांविषयी जागरूक करणे आणि इन्शुरन्स क्लेम प्रक्रिया सोपी व पारदर्शक कशी ठेवता येईल, हे स्पष्ट करणे आहे. योग्य माहिती आणि खबरदारी घेतल्यास क्लेम नाकारला जाण्याचा धोका टाळता येतो.
इन्शुरन्स क्लेम म्हणजे इन्शुरन्स पॉलिसीधारक किंवा त्याच्या नामनिर्देशित लाभार्थ्याने इन्शुरन्स कंपनीकडे भरपाईसाठी केलेली अधिकृत मागणी. ही भरपाई पॉलिसीमध्ये नमूद केलेल्या अटी आणि शर्तींनुसार दिली जाते. इन्शुरन्सचा उद्देश भविष्यातील अनिश्चित परिस्थितींमध्ये आर्थिक मदत प्रदान करणे असतो, त्यामुळे योग्य प्रकारे क्लेम प्रक्रिया समजून घेणे गरजेचे आहे.
इन्शुरन्स क्लेम वेगवेगळ्या प्रकारच्या परिस्थितींमध्ये केला जातो. उदाहरणार्थ:
इन्शुरन्स पॉलिसी घेताना जर चुकीची माहिती दिली किंवा महत्त्वाची माहिती लपवली, तर क्लेम नाकारला जाऊ शकतो. अनेक वेळा लोक आपल्या वैद्यकीय माहितीबद्दल, वाईट सवयी (जसे की धूम्रपान, मद्यपान) किंवा उत्पन्नाबाबत चुकीची माहिती देतात. यामुळे, इन्शुरन्स कंपनी तपासणी दरम्यान खरी माहिती समजल्यास फसवणूक मानते आणि क्लेम नाकारते.
उपाय:
इन्शुरन्स पॉलिसी घेताना संपूर्ण आणि अचूक माहिती द्या. कोणतीही गोष्ट लपवू नका, जसे की पूर्वीचे आजार, वैद्यकीय किंवा जीवनशैलीशी संबंधित माहिती. फॉर्म भरताना शंका असल्यास इन्शुरन्स एजंट किंवा कंपनीशी थेट चर्चा करा.
2.अटी आणि शर्तींचे उल्लंघन (Violation of Terms and Conditions)
इन्शुरन्स कंपन्या त्यांच्या पॉलिसीमध्ये काही विशिष्ट अटी आणि शर्ती ठरवून देतात. जर पॉलिसीधारकाने त्या पाळल्या नाहीत, तर क्लेम नाकारला जाऊ शकतो. उदाहरणार्थ, काही आरोग्य इन्शुरन्स पॉलिसीमध्ये ठराविक प्रतीक्षा कालावधी (Waiting Period) असतो. त्याआधी क्लेम केल्यास तो नाकारला जाऊ शकतो.
उपाय:
इन्शुरन्स पॉलिसी घेण्यापूर्वी सर्व अटी आणि शर्ती काळजीपूर्वक वाचा. प्रतीक्षा कालावधी, समाविष्ट आणि वगळण्यात आलेल्या बाबी (Inclusions and Exclusions) यांची माहिती ठेवा. अटी न पाळल्याने क्लेम प्रक्रियेत अडचण येऊ शकते, त्यामुळे योग्य वेळी योग्य प्रक्रिया फॉलो करणे महत्त्वाचे आहे.
क्लेम प्रक्रियेसाठी काही महत्त्वाची कागदपत्रे आवश्यक असतात. जर ती अचूक आणि पूर्ण नसतील, तर क्लेम नाकारला जाऊ शकतो. उदा. आरोग्य इन्शुरन्ससाठी हॉस्पिटलचा खर्चाचा तपशील, बिल्स, डॉक्टरांचे प्रमाणपत्र आवश्यक असते. वाहन इन्शुरन्ससाठी अपघाताचा पंचनामा, एफआयआर रिपोर्ट लागतो.
उपाय:
क्लेम करताना सर्व आवश्यक कागदपत्रे व्यवस्थित सादर करा. कोणती कागदपत्रे लागणार आहेत याची संपूर्ण माहिती घ्या. कागदपत्रांमध्ये काही त्रुटी किंवा अपूर्णता असल्यास कंपनी ती स्वीकारणार नाही. त्यामुळे क्लेम प्रक्रिया सुलभ होण्यासाठी सर्व आवश्यक पुरावे आणि बिल्स वेळेत मिळवा आणि सादर करा.
जर इन्शुरन्स पॉलिसीचा प्रीमियम वेळेत भरला गेला नाही, तर ती रद्द (Lapse) होऊ शकते. अशा परिस्थितीत, जर क्लेम करण्याची गरज आली, तर तो नाकारला जातो, कारण पॉलिसी कालबाह्य झालेली असते. अनेक लोक प्रीमियम भरणे विसरतात किंवा दुर्लक्ष करतात, त्यामुळे त्यांना अपेक्षित लाभ मिळत नाही.
उपाय:
प्रीमियम वेळेवर भरण्यासाठी ऑटो-डेबिट (Auto-Debit) सुविधा सुरू करा किंवा स्मरणपत्र (Reminder) लावा. जर काही कारणास्तव प्रीमियम भरता आला नसेल, तर ग्रेस पिरियड (Grace Period) असतो का हे तपासा आणि शक्य तितक्या लवकर प्रीमियम भरा.
क्लेम करण्यासाठी निश्चित वेळ मर्यादा असते. जर ती मर्यादा ओलांडली, तर इन्शुरन्स कंपनी क्लेम नाकारू शकते. उदा. आरोग्य इन्शुरन्समध्ये, उपचारानंतर ठराविक दिवसांच्या आत क्लेम करणे आवश्यक असते. वाहन इन्शुरन्समध्ये अपघात झाल्यावर लगेच एफआयआर आणि इन्शुरन्स कंपनीला कळवणे गरजेचे असते.
उपाय:
क्लेम वेळेत करण्यासाठी पॉलिसीमध्ये दिलेल्या मुदतींची माहिती ठेवा. कोणत्याही अनिश्चित परिस्थितीत त्वरित इन्शुरन्स कंपनीशी संपर्क साधा आणि आवश्यक प्रक्रिया सुरू करा. क्लेमसाठी लागणारी सर्व कागदपत्रे वेळेवर जमा करून कंपनीला पाठवा.
इन्शुरन्स क्लेम नाकारला जाणे ही आर्थिक आणि मानसिक तणावाची बाब ठरू शकते. मात्र, योग्य माहिती आणि काळजी घेतल्यास हा धोका टाळता येतो.
चुकीची किंवा अपूर्ण माहिती देणे, अटी आणि शर्तींचे उल्लंघन करणे, आवश्यक कागदपत्रांची कमतरता, प्रीमियम न भरण्यामुळे पॉलिसी रद्द होणे, आणि विलंबाने क्लेम करणे ही क्लेम नाकारण्याची मुख्य कारणे आहेत. जर पॉलिसीधारकाने या बाबींचे योग्य नियोजन केले, तर इन्शुरन्स कंपनी क्लेम प्रक्रिया सहज आणि वेगवान करू शकते.
Adv. Abdul Mulla (Mob. No. 937 007 2022) is a seasoned legal professional with over 18 years of experience in advocacy, specializing in diverse areas of law, including Real Estate and Property Law, Matrimonial and Divorce Matters, Litigation and Dispute Resolution, and Will and Succession Planning. read more….
Copyright BlazeThemes. 2025
